فمینیسم مثبت- فمینیسم منفی

از عنوان مقاله نباید این‌گونه استنباط شود که هدف، بررسی آرای نظریه‏پردازان فمینیست و قضاوت دربارة آنهاست. بکار بردن واژة فمینیسم به این سبب است که این واژه به طور عام و رایج در بین برخی ایرانیان به واژه‏‏ای برای احقاق حقوق زنان بدل شده است. گاه مشاهده می‌شود که مدعیان و طرفداران فمینیسم از مبانی نحله‌های فکری و شاخه‏های متعدد و متکثر و گاه مغایر آن با یکدیگر اطلاعی ندارند. در این مقاله می‌کوشم تا با اتکاء بر آرای نظریه‏پردازان انتقادی در آن چه با تسامح فمینیسم مثبت و منفی نامیده‌ام تحقیق کنم. میانجی من برای انجام این تحقیق سینماست. هنر قبل از فیلسوفان و جامعه‌شناسان کاوش در زندگی روزمره، سرنوشت زنان و خانواده – تولستوی در آنا کارنینا، فلوبر در مادام بووآری، تاماس هاردی در تس دوربرویل – را آغاز کرده بود، و سینمای بعد از جنگ جهانی دوم،‌ خاصه سینمای نئورئالیستی و ژانر ملودراما سرنوشت خانواده و دست و پنجه نرم‌ کردن آنان خاصه زنان با معضلات زندگی روزمره را به موضوع اصلی خود بدل کردند. در سینمای بعد از جنگ ایران نیز ژانر ملودراما گسترش یافت. دیدگاه فمینیستی که جسته گریخته در ایران مطرح شده بود، در این سینما به شیوه‌ای گسترده مطرح شد. در این مقاله کوشیده‌ام تا با دو مقولة مذکور تصویری را که سینما از زندگی زنان ترسیم کرده است،‌ نمایان سازم.